Formalności budowlane

Rzeczoznawca budowlany to osoba, która zajmuje się orzekaniem o stanie budynku mieszkalnego. Może on stworzyć ekspertyzę budowlaną, dopuszczając obiekt do użytku. W związku z tym, że jest to zawód zaufania publicznego, pretendent do niego musi przejść odpowiedni proces przygotowujący go do tej profesji. Rzeczoznawca budowlany musi mieć wykształcenie wyższe oraz być obeznanym w sprawie prawa budowlanego. Okręgowa Izba Inżynierów przyznaje taki tytuł na czas maksymalnie dziesięciu lat. Naprzemiennie do określenia rzeczoznawca budowlany używa się również formy ekspert budowlany. Jednak ekspert to określenie szersze. To dobrze, gdy ekspert jest wyspecjalizowany w jednej części branży, ponieważ zajmując się np. instalacjami elektrycznymi, gazowymi lub hydraulicznymi, zna różne niuanse, które mogą naprowadzić do rozwiązania trudnego problemu. Z opinii takiego eksperta korzysta się zazwyczaj, gdy potrzebna jest ocena postępu uszkodzeń lub jakości wykonania konkretnej instalacji. Jak jednak odróżnić rzeczoznawcę budowlanego od eksperta? Można nazwać rzeczoznawcę ekspertem, ale nie każdy ekspert jest rzeczoznawcą. Rzeczoznawcy budowlani to osoby, które mają wykształcenie wyższe czy tytuł magistra inżyniera architekta lub inżyniera architekta. Do tego obowiązkowo powinni mieć nieograniczone uprawnienia budowlane i wspomniane dziesięć lat doświadczenia w zawodzie rzeczoznawcy. Dodatkowo osoba taka musi być członkiem właściwiej izby samorządu zawodowego.

Okręgowa Izba Inżynierów uprawniając rzeczoznawcę budowlanego, nadaje osobie uprawnienia do tworzenia ekspertyzy uwzględniające oględziny, pomiary i badania techniczne z pomocą dokumentacji technicznej czy rysunków budowlanych. Rzeczoznawcy mogą określić zgodność stanu faktycznego z normami określonymi w prawie oraz ocenić rozwiązania techniczne, użyte do nich materiały. Ekspertyza budowlana może zostać sporządzona w celu sprawdzenia przed zakupem nieruchomości, ale też jest przydatna również na potrzeby roszczeń gwarancyjnych. Może ona dotyczyć jakiejś konkretnej części budowli albo pełnego obiektu architektury budowlanej. Ekspertyzy budowlane to bardzo ważna część branży budowlanej.

Okresowe badania stanu technicznego budynków są wymagane przez polskie prawo. Ma to na celu gruntowną ocenę stanu technicznego budynku. Inwentaryzacja zabudowy jest to oceną na podstawie dokładnych badań, profesjonalnych pomiarów i obliczeń wytrzymałości poszczególnych elementów konstrukcji budynku, w tym dachu, fundamentów, elewacji, stropów, ścian oraz elewacji. Ekspertyza budowlana mająca określić stan techniczny budowli najczęściej zawiera takie rzeczy jak: szczegółowy opis przedmiotu ekspertyzy, cel badania, szczegółowy opis badanych elementów konstrukcji budynku, szczegółowy opis rozwiązań konstrukcyjnych, jakie zostały użyte do nich materiały, wymiary obiektu, wymiary elementów konstrukcji, szczegółowy opis konstrukcji ścian, dachu, fundamentów oraz otaczającego je gruntu, dokumentację fotograficzną, dokumentację w postaci technicznych rysunków budowlanych, szczegółowy opis przeprowadzonych badań, dokładne obliczenia dopuszczalnych obciążeń poszczególnych elementów konstrukcji obiektu, dokładne wnioski z przeprowadzonego badania wraz z opisem oceny stanu technicznego tego obiektu, zalecenia co do ewentualnych popraw, ocena stanu instalacji doprowadzających i przekształcających media i ich użyteczność, opis prawdopodobnych przyczyn powstania uszkodzeń z zaleceniami co do sposobu ich naprawy bądź uniknięcia. Taka ekspertyza budowlana jest bardzo pomocnym dokumentem. Zawiera wiele cennych informacji na temat stanu technicznego budynku potrzebnych do realizacji zakupu domu. Przed zakupem domu wiele osób prosi ekspertów o ocenę stanu technicznego w celu wykrycia ewentualnych wad. Takie opracowanie jest potrzebne również przed wykonaniem modernizacji lub zmiany sposobu użytkowania. Jest to wymagane przez prawo. Należy wykonać ekspertyzę budowlaną, kiedy w budynku pojawią się niepokojące uszkodzenia konstrukcji, szczególnie np. pękanie ścian, widoczne rysy na stropach lub przemieszczenie się elementów.

Zakłada się, że wynik ekspertyzy powinien być jednoznaczny. To znaczy, że wykonane przez biegłych opracowania badań powinny prowadzić do tego samego orzeczenia. To kiedy konieczne jest wykonanie ekspertyzy budowlanej lub opinii od rzeczoznawcy, reguluje Prawo budowlane. Zgodnie z przepisami ekspertyzę lub opinię należy wykonać w przypadku: nieodpowiedniego stanu technicznego budynku czy jego części, które mogą stanowić zagrożenie życia lub zdrowia, bezpieczeństwa mienia lub środowiska (art. 62 ust. 3 ustawy – Prawo budowlane); przeprowadzania robót budowlanych bez pozwolenia na budowę (art. 50 ustawy – Prawo budowlane); katastrofy budowlanej (art. 78 ustawy – Prawo budowlane); zmiany sposobu użytkowania budynku albo jego części, która zmienia warunki zdrowotne, bezpieczeństwa pożarowego, pracy, powodziowego, ochrony środowiska, higieniczno-sanitarne, jak i wielkość czy układ obciążeń (art. 71 ustawy – Prawo budowlane).